ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΕΚΔΟΘΗΚΕ ΄΄ΜΕΣΣΗΝΙΩΝ ΘΟΥΡΙΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΜΦΕΙΑΙΩΝ΄΄

Περί Συρίας θεάς & Ρωμαϊκών Λουτρών

Για το κράτος της αρχαίας Θουρίας αναφερθήκαμε στο προηγούμενο παράρτημα αλλά θα επαναλάβουμε ένα απόσπασμα που αφορά την θρησκευτική ζωή των κατοίκων του κράτους μα και της περιοχής γενικότερα .

« Θουριάται δε εκ της πόλεως εν μετεώρω το αρχαίον οικουμένης ές το πεδίον κατελθόντες οικούσιν, ου μην πάντα πασίγε ουδέ την οίκο πόλιν εκλελοίπασιν αλλά και τείχους ερείπια και ιερόν εστί αυτόθι ονομαζόμενον θεού Συρίας την δε εν τω πεδίω πόλιν ποταμός καλούμενος Άρις παρέξεισιν»

Απόδοση:

«Οι Θουριάτες από την πόλιν τους που ήταν κτισμένη σε ψηλό μέρος έχουν κατέβει και εγκατασταθεί στην πεδιάδα ,δεν έχουν όμως εγκαταλείψει εντελώς την επάνω πόλη ,υπάρχουν εκεί ερείπια του τείχους και ιερό που ονομάζεται της Σύριας θεάς .Κοντά στην πόλη της πεδιάδας περνάει ποταμός ονομαζόμενος Άρις»(1)

Αλλά ας δούμε ποια ήταν η Συρία θεά που λατρεύτηκε από τους ¨Έλληνες και Ρωμαίους ( οι Ρωμαίοι είχαν ενσωματώσει στην θρησκευτική τους ζωή το 12θεο και τους άλλους θεούς των Ελλήνων καθώς και στοιχεία από τον Eλληνικό πολιτισμό γράμματα , τέχνες γι’ αυτό και σήμερα μιλάμε για Ελληνορωμαϊκό πολιτισμό)

Η Συρία θεά λοιπόν είναι μία που η λατρεία της ξεκίνησε από την Βαβυλώνα επεκτάθηκε στην Παλαιστίνη ,Συρία ,κατόπιν στην Φοινίκη και από εκεί στην Κύπρο , Ελλάδα και αφού υιοθετήθηκε όπως και το 12θεο από τους Ρωμαίους μέσω των στρατευμάτων τους έφτασε να λατρεύεται μέχρι την Μεγάλη Βρετανία . Οι παραδόσεις των Βαβυλωνίων ,Συρίων ,Φοινίκων και όλων των λαών που την λάτρεψαν ταυτίζονται ως προς τον τρόπο γεννήσεως της θεάς και δε διέφεραν από αυτές των Ελλήνων για την Θεά Αφροδίτη. Το όνομα της εναλλασσόταν και την θεά την συναντάμε με διαφορετική ονομασία σε κάθε λαό που λατρευόταν .

Η λατρεία της διέφερε από χώρα σε χώρα λαμβανομένου υπόψη ότι ταυτιζόταν με άλλες θεές

Συναντάμε αρχικά τη θεά να λατρεύεται στη Βαβυλώνα με την ονομασία Ίσταρ και Βααλίς ταυτιζόμενη με τις θεές Ασεράτ και Ανάτ των Βαβυλωνίων.

Ήταν κόρη της Σελήνης (Σιν ) και δίδυμη αδελφή του Ήλιου (Σαμάς) και πάρεδρος (παρακαθήμενη ) του Θεού του Ουρανού (Άνουμ).και κυριότεροι τόποι λατρείας της στην Βαβυλωνία ήταν οι πόλεις Ουρούκ και Ακκάδ.

Αντιστοιχεί με την Σουμεριακή θεά Inana ( Ινανά) ενώ στην Βίβλο αναφέρεται και με την ονομασία Αστάρτη , Ασταρώθ (Aschtaroth) , Αστορέθ η Χασχορέθ (Ch-aschtoreth) , Ασερά-θ (Ascherath) και επίσης με την ονομασία Βααλαθ (Κυρία )και αναφέρεται ότι συνόδευσε τον θεό Αμουρού ( κύριος του όρους ) ως σύζυγος του

Την συναντάμε σε όλες τις Σημιτικές γλώσσες και με την ονομασία Βαχαλάτ -Γεβάλ η λατρεία της δε είχε εξαπλωθεί σε πλατιά στρώματα του Εβραϊκού λαού και κατακρίθηκε βιαιότατα από τους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης πού χρησιμοποιούσαν το ονομά της ως σύμβολο ειδωλολατρίας.

Σύμφωνα πάλι με την Βίβλο οι Εβραίοι αποστάτες ανήγειραν σε ψηλούς τόπους μνημεία τα οποία αποκαλούσαν Χασχόρες ( από το όνομά της ) και υποτίθετο ότι αυτά παρίσταναν την Αστάρτη. (2)

Θεά και των Αραμμαίων της Παλαιστίνης που την ονόμαζαν Ατάραττα η Άθωρ και αναφέρετε ότι στην πόλη Ασκαλών της Παλαιστίνης όπου υπήρχε και ιερό της θεάς , οι Φιλισταίοι που και γι αυτούς ήταν μία από τις μεγαλύτερες θεές κατέθεσαν τον οπλισμό του Βασιλιά Σαούλ στον ναό της Αστορέθ –Αστάρτης.

Για τους Σημιτικούς λαούς ήταν η μητέρα των θεών και η θεά της αγάπης .

Οι Ασσύριοι την λάτρευαν και καταλάμβανε την θέση που είχε για τους Σουμέριους η θεά Inana ( Ινανά ) στα πλαίσια διαμόρφωσης της θρησκευτικότητας των Ασσύριων και των Βαβυλωνίων ήταν ένα ανακάτεμα Σημιτικών και Σουμεριακών ιδεών .Ήταν η δεύτερη στην ιεραρχία μετά τον θεό Άσσουρ των Βαβυλωνίων και Ασσυρίων .Λατρευόταν αρχικά στα Άρβυλα και κατόπιν στην Νινευή .Στην Ασσυρία διακρινόταν σε δύο θεότητες :

Η πρώτη είχε έναν αυστηρά πολεμικό χαρακτήρα περιλαμβάνοντας και ανδρικά γνωρίσματα . (Στα άρβυλα την συναντάμε μόνο ως θεά του πολέμου )

Η δεύτερη ως θεά της αγάπης και της ηδονής ,προστάτιδα των μητέρων και των γυναικών που γεννούσαν καθώς επίσης δημιουργός της βλάστησης ,της ζωής και των ζώων γι αυτό και ονομαζόταν και « Μεγάλη Μητέρα » συμβολίζοντας όλες τις παραγωγικές δυνάμεις της γής .

Άλλοτε λατρευόταν ως θηλυκιά θεά λατρευομένη ως θεά του άστρου της Ηούς και άλλοτε σαν αρσενικός θεός λατρευόμενος ως θεός του άστρου της Εσπέρας .

Στην Φοινίκη η Ίσταρ –Αστάρτη ταυτιζόταν με την Αταργάτη ,ήταν μία από τις σημαντικότερες γυναικείες θεότητες και οι Φοίνικες απέδιδαν σε αυτήν πολλούς μύθους από την ναυτική τους ζωή ενώ στα πλοία τους είχαν ξόανα της θεάς.

Λατρευόταν στη Τύρο και την Σιδώνα όπου παράλληλα εκτός από την Αστάρτη λατρευόταν και ο Βαάλ (με πενήντα διαφορετικά πρόσωπα) και ο Μέλκαρθ γιός του Βάαλ και της Αστάρτης όπου ήταν αυτός που κανόνιζε την κίνηση του Ήλιου και την εναλλαγή των εποχών ενώ παράλληλα ήταν και προστάτης του εμπορίου.Στην Σιδώνα συμβόλιζε την αγνότητα και εθεωρείτο ως ΄΄ αγνή παρθένος’’, ΄΄αιώνιο θυληκό’’, ΄΄ θεία παρθένος’’.

Ο ναός της στην Τύρο υπηρετείτο από πόρνες όπου η λατρεία της απαιτούσε από τις γυναίκες της πόλης να εκπορνεύονται τουλάχιστον μία φορά στην ζωή τους εντός του ναού της θεάς .

Για τους Φοίνικες η Αστάρτη συνδεόταν με τον Άδωνη πού ταυτιζόταν με τον Ντομουζι (Domuzi = Άττι + Εσμούν = αληθινός υιός ), θείος ποιμένας και θεός της βλάστησης που είναι η αέναη εναλλαγή της φύσης ,ο αποκαλούμενος από τους Έλληνες Άδωνης ο οποίος συνδέθηκε σύμφωνα με την μυθολογία με τη Ίσταρ θεά των Βαβυλωνίων η Ινανά θεά των Σουμερίων και αργότερα ως Αστάρτη –Αταργατη και Συρία θεά για τους Έλληνες.

Χαρακτηριζόταν ως ΄΄ βασίλισσα του Ουρανού’’ , ΄΄ Κυρία όλων των Θεών ’’ και παριστανόταν οπλισμένη με ασπίδα και ακόντιο .Στα νομίσματα της Σιδώνας παριστανόταν φορώντας στέμμα όμοιο τείχους που συμβόλιζε την ιδιότητά της ως θεά ‘’πολιούχος ΄΄ προστάτιδα πόλης όπως αναγνωριζόταν στην Σιδώνα και Καρχηδόνα .

Στην Αίγυπτο συνδυάστηκε με την Ίσιδα και ο Άδωνης με τον Όσιρι με μνεία της λατρείας της περί τον 15^ο αιώνα π.Χ.

Στον τάφο του Τούθμωση Δ΄ η Αστάρτη απεικονίζεται σε επιγραφή ως πολεμική θεά πάνω σε άρμα μάχης .Παράλληλη είναι και η απεικόνιση της σε τοιχογραφία της εποχής των (3) των Πτολεμαίων από την πόλη Εντφού της οποίας η Αστάρτη υπήρξε θεά πολιούχος .

Στην Μέμφιδα το στρατόπεδο των Τυρίων σύμφωνα με τον Ηρόδοτο είχε χτιστεί γύρω από το άλσος και το Ιερό της ΄΄ξενίης Αφροδίτης΄΄ όπως ονόμαζαν συχνά οι Έλληνες την Αστάρτη.

Στην Συρία όπου και λατρευόταν η θεά την συναντάμε με το όνομα Ατάργατις ( Αθωρ + Αττις ) Ο σύζυγος της Ατάργατις ήταν ο Χαντατ ( ένας ,μόνος ,παντοδύναμος ,ψηλός) θεός της θύελλας και της καταιγίδας ο οποίος λατρευόταν στην Δαμασκό και ταυτιζόταν με τον θεό Βάαλ τον οποίο ερωτεύτηκε εξαιτίας της Αφροδίτης που οργίστηκε με αυτή και που από αυτόν απέκτησε μία κόρη την Σεμίραμις.

Κατόπιν αυτού η Ατάργαστη αποσύρθηκε σε λίμνη της πόλης Ασκαλών της Παλαιστίνης όπου μεταμορφώθηκε σε ψάρι και η κόρη της Σεμίραμις σε περιστέρι .Άλλος μύθος αναφέρει ότι πέφτοντας μέσα στην λίμνη την έσωσαν τα ψάρια και σε άλλη εκδοχή του μύθου μεταμορφώθηκε σε ψάρι και η κόρη της Σεμίραμις σε περιστέρι

Τά ψάρια γι΄ αυτήν ήταν ιερά καθώς και τα περιστέρια Την συναντάμε να στέκεται δίπλα από τον σύζυγο της Χαντατ και να ασκούν από κοινού εξουσία πάνω σε όλα τα όντα του κόσμου.

Ο ναός της στην Συρία δεν έχει βρεθεί ακόμα ο θρόνος του Χαντατ που βρισκόταν μέσα στο ναό φυλασσόταν από ταύρους και της Ατάργαστης από λεοντάρια τα οποία συμβολίζουν την εξουσία της πάνω στα στοιχεία της φύσης .(4)

Το εξελληνισμένο όνομά της ήταν Ατάργαστις η Ατάργατις ή Ατεργάτη ,Ατεργάτις ,Αταργάτειτις και Αττα(ρ)γάθη .

Ήταν θεά μητέρα που συμβόλιζε την γονιμότητα όπως και του θανάτου και πολλές φορές ταυτιζόταν με την Αφροδίτη και ταυτόχρονα βλέπανε σε αυτή τον πρωτεύοντα ρόλο του γυναικείου φύλλου στην δημιουργία και την επιβίωση του κόσμου Ήταν όμως και θεά του κάλους ,του έρωτα ,της μητρότητας που σ΄ αυτήν οφειλόταν η ευφορία της γης και η δημιουργία όλων των όντων . Είχε πολλά κοινά χαρακτηριστικά με την Κυβέλη (5)

Ταυτόχρονα όμως ήταν και θεά του πολέμου όπου στην τέχνη παριστανόταν πάνω σε άλογο η άρμα άλλες φορές και κυρίως στην κοινωνική ζωή παριστανόταν να φορά στέμμα που σχηματίζει επάλξεις όμοιο τείχους και να κρατά ένα δεμάτι στάχυα .

Ήταν όπου λατρευόταν κυρίαρχος της πόλης ΄΄ πολιούχος΄΄ (όπως προσωπικά πιστεύουμε ότι ήταν και στην αρχαία Θουρία ) μα και συνάμα υπεύθυνη για την ευημερία του λαού της πόλης που προστάτευε .

Ταυτιζόταν με τον πλανήτη Σελήνη και αργότερα με τον αστερισμό Αφροδίτη.

Η Ατάργαστη δοξαζόταν από πολυάριθμους Έλληνες σε Ελληνικές αποικίες στην Ρώμη όπου ο Νέρωνας αυτοκράτορας της Ρώμης της έκανε θυσίες για καιρό. Τα Ρωμαϊκά στρατεύματα μετάφεραν την λατρεία της μέχρι και την Μεγάλη Βρετανία. Οι αστρολόγοι αναγνώρισαν την θεά με τον αστερισμό της Παρθένου .(6)

Οι Έλληνες και Λατίνοι συγγραφείς την ονόμαζαν και Δερκετώ για ευκολία Ονομάστηκε ακόμα και Αστάρτη οι δε Ρωμαίοι την ονόμαζαν ΄΄ dea Syria η Syria ΄΄ .(4)

Ο πρώτος που πραγματεύεται την Συρία Θεά είναι ο Κτησίας ο Κνίδιος και κατόπιν ο Λουκιανός ο οποίος έχει αφήσει μέχρι σήμερα το έργο περί ΄΄ Συρίης Θεού ΄΄ που από αυτό αντλούμε πληροφορίες σχετικά με την ανοικοδόμηση του ναού της από την γυναίκα του Σέλευκου του 1^ου διαδόχου του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Βαμβύκη η Ιεράπολη της Συρίας όπως ονομάστηκε από τον Σέλευκο τον 1^ο διάδοχο του Μεγάλου Αλεξάνδρου και βασιλέα του κράτους των Σελευκιδών (Συρίας) στα πλαίσια αναζωογόνησης των τοπικών λατρειών.

Επίσης μας περιγράφει το εσωτερικό του καθώς επίσης και τις λατρείες που λάμβαναν χώρα εκεί .(5)

Τον ναό λήστεψε ο Αντίοχος ο 5^ος και ο Κροίσος που ήταν ένας από τους πιο μεγάλους και πλούσιους ναούς την εποχή του Λουκιανού.

Η λατρεία της μέσω Κύπρου διαδόθηκε στην Ελλάδα από Έλληνες εμπόρους και μισθοφόρους μέσω Κυθήρων στην Κρανάη της Λακωνίας και από εκεί στη Κόρινθο ως Ουράνια Αφροδίτη ( παραλλαγή της Αφροδίτης ) έχοντας σαν σύμβολο το περιστέρι και το δελφίνι. Για τους Έλληνες η Αφροδίτη και η Συρία θεά Αστάρτη ήταν μία και η αυτή θεότητα επειδή η λέξη Αστάρτη σημαίνει άστρο και επειδή ταυτιζόταν η θεά Αφροδίτη με τν αστερισμό της Αφροδίτης .

.Αργότερα τον 3ο π.Χ. αιώνα η θρησκεία της εμφανίζεται στην Μακεδονία ,στην Αιτωλία και στις αρχές του 2ου π.Χ. αιώνα στην Θουρία όπου η λατρεία της περιελάμβανε και τελετές και πομπή για τα μυστήρια. Οι κάτοικοι της Ιεράπολις της Συρίας είχαν ιδρύσει βωμό στην Δήλο το 128-127 π.Χ. του οποίου αργότερα η Αθήνα πήρε τον έλεγχο.

Οι ανασκαφές που έχουν γίνει στην Δήλο έφεραν στο φώς επιγραφές χρονολογημένες από τους προχριστιανικούς χρόνους. (6)

Ο Λουκιανός αναφέρει :

Δερκετούς δε είδος εν Φοινίκη εθεασάμην ,θέημα ξένον * ημίσεη μεν γυνή, το δε οκόσον εκ μηρών ές άκρους πόδας ιχθύος ουρή αποτείνεται η δε εν τη ιρή πόλει πάσα γυνή εστίν,………………ιχθύας χρήμα ιρόν νομίζουσιν και ούκοτε ιχθύων ψαύουσι * και όρνιθας τους μεν άλλους σιτέονται, περιστερήν δε μούνην ου σιτέονται ,αλλά σφισίν ήδε ιρήν ΄΄.

Απόδοση :

΄΄ Είδα την εικόνα της Δερκετούς στην Φοινίκη , θέαμα αλλόκοτο * από την μέση και πάνω είναι γυναίκα ,το δε υπόλοιπο όμως από τους μηρούς μέχρι τά άκρα των ποδιών καταλήγει σε ουρά ψαριού Η εικόνα της όμως στην Ιεράπολη είναι ολόκληρη γυναίκα ………………..Τα ψάρια τα θεωρούν ιερά και ποτέ δεν τα πειράζουν και τα πτηνά όλα μέν τρώνε αλλά δεν τρώνε την περιστερά αλλά είναι γι αυτούς ιερή ΄΄.(7)

Στα ιερά της Συρίας Θεάς τα ψάρια προσφέρονταν σε ειδικές μυστηριακές τελετές όπου οι ιερείς και μύστες που τα έτρωγαν έφερναν την θεά μέσα τους και αναγεννιόνταν.

Η λατρεία της περιελάμβανε και εσχατολογικές απαγγελίες αφού συμβόλιζε και τον θάνατο.

Στην Πέλλα της Μακεδονίας σε επιγραφή που βρέθηκε εκεί και χρονολογείται από το 206 π.Χ. λατρευόταν με τα ονόματα Συρία θεά παρθένος Γυρβιάτισσα, θεά των νερών των λιμνών της θάλασσας κατ' επέκταση θεά της γονιμότητας όπως και του θανάτου.

Η λατρεία της μεταφέρθηκε όπως προείπαμε κατά τον 3^ο π.Χ αιώνα από την Συρία και παριστανόταν σαν ψάρι με γυναικείο σώμα .Αυτή ήταν η αδελφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου που οι Έλληνες έχουν πλάσει τόσους μύθους και παραμύθια και κατ άλλους ήταν ένας ιχθυόμορφος δαίμονας ( 8).

Ο Νικόλαος Πολίτης στην πραγματεία του ΄΄Ενάλιοι Δαίμονες - Γοργόνα ΄΄ αναφέρει ότι δεν είναι τίποτε άλλο από τις Νηρηίδες η αρχαίες νύμφες πού οι Έλληνες μετέτρεψαν την λέξη από Νηρηίδες σε Νεράιδες

Η παράδοση αναφέρει ότι οι αδελφές του μεγάλου Αλεξάνδρου γίνανε Νεράιδες που όποιος είναι αλαφροΐσκιωτος τις βλέπει.

Οι γοργόνες είναι πολλές αλλά αυτή που ενδιαφέρει στο παρόν είναι η αδελφή του Μ Αλεξάνδρου που ρωτάει το πλοία που διασχίζουν τις θάλασσες : Ζει ο Βασιλιάς Αλέξανδρος ; άμα λάβει την απάντηση πως χάθηκε τότε το πλοίο το βυθίζει και μαζί του χάνονται και οι ναυτικοί ενώ αυτή κλαίει και οδύρεται. Άμα όμως πάρει την απάντηση Ζει και βασιλεύει και τον κόσμο κυριεύει η Ζει και βασιλεύει και ζωή να ΄χεται και σεις τότε όλα είναι γαλήνια το πλοίο συνεχίζει την πορεία του και η γοργόνα τραγουδά τραγούδι χαρούμενο με γλυκιά φωνή ευχαριστημένη που ζει ο αδελφός της Έλληνας Στρατηλάτης.(9)

Αυτή είναι η Συρία Θεά που λατρευόταν στο κράτος της αρχαίας Θουρίας και που οι Έλληνες την ενέταξαν στην λαϊκή τους παράδοση σαν γοργόνα αδελφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου αφού η λατρεία της μετά την έλευση του χριστιανισμού χάθηκε και έπρεπε να διατηρηθεί .

Στην ντόπια παράδοση αναφέρονται ότι στην τοποθεσία Λουτρά και ιδίως στα υπάρχοντα εκεί ερείπεια κατοικούν ΄΄Αράπης΄΄, ΄΄ Λάμιες΄΄, ΄΄ Στρίγγλες΄΄ , ΄΄Κυράδες΄΄ , ΄΄Αερικά ΄΄ ,΄΄Ξωτικά΄΄, ΄΄ Νεράϊδες΄΄, ΄΄ Στοιχειά κλπ ,που αν περάσει κάποιος από εκεί νύχτα και μάλιστα Σάββατο τον συνεπαίρνουν παθαίνοντας διάφορα όπως χάνεται η φωνή του χάνεται η λογική του κ.α. (Στην Θουρία υπάρχει περιοχή που ονομάζεται ΄΄ Νεραϊδόλιμνη΄΄ ) (10)

Πρώτη εκδοχή περί του σημείου που βρισκόταν ο ναός

Δυτικά της ακροπόλεως της Άνθειας – Θουρίας στο χωριό Άνθεια προς το πεδινό μέρος βρίσκονται ερείπεια των Ρωμαϊκών αυτοκρατορικών χρόνων που οι ντόπιοι τα αποκαλούν ΄΄Λουτρα΄΄.

Πολλοί πιστεύουν ότι ήταν Ρωμαϊκές θέρμες αλλά ο όγκος των κτιρίων ίσως δεν δικαιολογεί αυτή την εκδοχή.

Τά Ρωμαϊκά Λουτρά είναι ένα κτιριακό συγκρότημα που ο όγκος του ακόμα και σήμερα στέκει επιβλητικός .Αν δεχτούμε ότι ήταν λουτρά το εναπομείναν κτίριο, τότε αν συμπεριλάβουμε και τους βοηθητικούς χώρους η κτίρια που τυχόν να υπήρχαν εκεί (δεξαμενές ύδατος ,θερμαντήρες για το νερό στάβλους καθώς και πιθανόν στρατώνα η ακόμα και τείχος στον περίβολο θα ήταν ακόμα μεγαλύτερος πράγμα που για μερικούς ερευνητές δεν συμφωνεί με όσα Ρωμαϊκά λουτρά έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα αλλού αλλά και όλη η περιοχή θα ήταν γεμάτη από επιφανειακά υπολείμματα των κτιρίων αυτών .

(Ο αρχαιολόγος Nathan Valmin που εξέτασε το κτίριο και μελέτησε την επιγραφή που βρέθηκε στο κτήμα του Νικήτα Τζώρτζη αναφέρει ότι το σχέδιο του κτιρίου τούτου δεν ομοιάζει πολύ προς τον γνωστό τύπο των Ρωμαϊκών λουτρών .(11)

Ας δούμε όμως τι είναι αυτά τά ΄΄ Ρωμαϊκά λουτρά ΄΄ και τι σχέση είχαν με την λατρευομένη στην αρχαία Θουρία Συρία Θεά.

Στην επιγραφή που είναι ψήφισμα και λόγω μεγέθους και βάρους αποκλείεται να είχε μεταφερθεί από αλλού (12) , από την μία πλευρά αναγράφει ΄΄ εν τω ιερώ της Συρίης εις στάλαν λιθίναν ΄΄ και από την άλλη πλευρά αναφέρεται στον Σπαρτιάτη Δαμόχαρη που είχε

προσφέρει πολλά στην πόλη της Θουρίας .Από την αναφορά για τον Δαμόχαρη μαθαίνουμε ότι στον ναό της Συρίας θεάς σε αναγνώριση των υπηρεσιών του πρέπει οι Θουριάτες να τοποθετήσουν την εικόνα – προτομή του και καθορίζουν ποιά θα είναι η θέση του στις τελετές που θα γίνονταν .

Από την ίδια επιγραφή έχουμε και μερικά στοιχεία του τελετουργικού της λατρείας της Συρίας

θεάς στην Θουρία καθώς και για την μύηση που γινόταν όχι στον ναό αλλά σε ειδικό προς τούτο χώρο.(13)

ΟΙ ερευνητές που ισχυρίζονται ότι ο ναός της Συρίας θεάς ήταν εκεί που είναι σήμερα τα ερείπια των Ρωμαϊκών λουτρών για τους παρακάτω λόγους :

o O ναός της Συρίας θεάς θα έμοιαζε με αυτόν της Ιεράπολης της Συρίας θα έπρεπε να έχει και νερά για την ύπαρξη δεξαμενών για τα ψάρια που θεωρούνταν ιερά και απαραίτητα για τις τελετουργίες αυτό δικαιολογείται από την ύπαρξη υπολειμμάτων αγωγών μεταφοράς ύδατος από το Πήδημα.

o Η ανεπίγραφος στήλη που βρέθηκε εκεί κάνει λόγο για την Συρία θεά

o Όσοι Αρχαιολόγοι και ερευνητές εξέτασαν το κτίριο αναφέρουν ότι δεν μοιάζει με Ρωμαϊκά λουτρά .

o Οι κάτοικοι όπως μας λέει ο Παυσανίας είχαν αφήσει την άνω πόλη και είχαν κατεβεί χαμηλότερα

o Τα ερείπεια δεν θυμίζουν κατοικία Ρωμαίου ευγενούς όπως ακούγεται από τους ντόπιους και έχουν αποδεχτεί πολλοί

o Στην περιοχή έχουν βρεθεί μέσα στα κτήματα από τους καλιεργούντες την γη συγκροτήματα τοιχοδομής και μάλιστα σε όχι μεγάλη απόσταση από τά ερείπεια.

o Από την επιφανειακή εξέταση φαίνεται ότι το συγκρότημα των κτιρίων ήταν μεγαλύτερο.

o Το κτίριο είναι πολυδαιδαλώδες και θυμίζει ναό ανατολίτικο και Ρωμαϊκό λουτρό

Εξάγουν λοιπόν το συμπέρασμα από ερευνητές ότι πιθανόν ο Παυσανίας να έκανε λάθος και ότι στα ερείπεια που υπάρχουν σήμερα υπήρχε ο ναός της Συρίας Θεάς ανεξάρτητα αν ο περιηγητής Παυσανίας τοποθετεί τον ναό στην ακρόπολη της Θουρίας μιας και τούτο δεν είναι δυνατόν καθότι ο ναός της Συρίας θεάς κατασκευάσθηκε περίπου το 200 π.Χ ενώ προ πολλού είχε εγκαταλειφθεί η άνω πόλη και επί πλέον επειδή ο ναός αυτός ήταν τόπος στησίματος ψηφισμάτων θα έπρεπε να είναι εμφανής και προσιτός από τους κατοίκους .Πιθανόν στο ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΕΚΔΟΘΗΚΕ ΄΄ΜΕΣΣΗΝΙΩΝ ΘΟΥΡΙΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΜΦΕΙΑΙΩΝ΄΄